Niyə əsgərlər hər hansı bir müharibəyə Napoleonun arxasınca gedirdilər?

Bir gün Napoleon mühafizəçilərini yoxlayarkən öz postunda yatmış bir keşikçi əsgəri gördü. Nizamnaməyə və müharibə dövrünün qanunlarına görə, keşikçi mühakimə olunmalı və güllələnməli idi.

“Çünki vəzifəsini yerinə yetirərkən biabırçı şəkildə yuxuya gedən və yoldaşlarının həyatını təhlükəyə atan əsgərə mərhəmət yoxdur”.

Ancaq Napoleon gözlənilməz bir qərar verdi: yuxuda olan gözətçinin silahını qaldırdı, çiyninə atdı və yorğun əsgərin postunda özü dayandı. Bir müddət sonra növbəni dəyişməyə gələn çavuş gözətçinin yatdığını, imperatorun isə özünün postda dayandığını gördü.

Deyirlər ki, orduda olanların hamısının xəbər tutduğu bu hadisədən sonra əsgərlər Napoleonla döyüşə getməyə və onun uğrunda misli görünməmiş şücaət göstərməyə və qəhrəmanlıqla ölməyə hazır idilər.Napoleonun bütün bu cür hərəkətlərində əsgərlər arasında uğur qazanmasının əsl sirləri var idi.

Napoleonun tez-tez əl atdığı və əsgərləri qırılmaz zəncirlərlə komandirə bağlayan başqa bir hiyləsi də var idi. Soyuq, dumanlı səhər... Əsgərlər ocaqların ətrafında döyüş intizarında dolanırlar. Napoleon çadırı tərk edir və ocağın kənarında oturmuş bir əsgərini yanına çağırır.

“Eh... qulaq as, qardaş!.. Siqaretini yandırdığın, bu qədər şən olan, o gülən bığlı əsgərin adı nədir?

- O? Brittanidən olan Jean Dupontdur. Dünən o, artıq sağalmaqda olan xəstə anasından məktub alıb və buna görə də indi balaca buzov kimi xoşbəxtdir.

Napoleon göstərilən əsgərin yanına gedir.

-Salam, Jean Dupont!

Dupont sevinir. İmperator onun adını bilir! İmperator onu xatırlayır!

- Jean Dupont, sizin gözəl ölkəniz Brittanidir?!

Dupont xoşbəxtlikdən çətinliklə ayaq üstə durur. Fransa İmperatoru hətta onun haradan gəldiyini də bilir!

- Yaxşı, anan necədir - indi yaxşıdır? Bərpa olunur?

Zavallı əsgər dərhal təəccüb və ləzzətlə sanki dəli kimi olur, o, gözəl imperatorunun qarşısında diz çökür, əllərini öpür və sonra baş verən hər şeyi yoldaşlarına çatdırmaq üçün konkret məqsədlə qaçmağa çalışır. Lakin Napoleon onu saxlayır.

- De görüm, indi siqaretini yandıran əsgərin adı nədir? O qırmızı saçlı.

- O? Mənim yoldaşım, Parisli Klod Potofedir. Yetimdir. Atası Bastiliyanın basqınları zamanı öldürülüb və indi nişanlısı balaca Jeannadan başqa Parisdə onun heç kimi yoxdur.

İki saat sonra Napoleon Klod Potofetlə rastlaşır.

- Salam, köhnə dost, Klod Potofet! Özün buradasan, amma fikirlərin Parisdə, kiçik Jeannanin yanında, ey əclaf!!! Yaxşı, görək sən də iyulun 14-də Bastiliya yaxınlığında həlak olan atan kimi sərt mübarizə aparacaqsan?

Klod Potofe heyrətdən huşunu itirir və özünə gələndə boğularaq yoldaşlarına deyir:

- Bu, əsl komandirdir! Onun iki yüz min nəfər əsgəri var. Ancaq hər bir əsgərin həyatını özününkü kimi bilir və xatırlayır...”